7 kosztownych ciekawostek o benzynie i innych paliwach

W XIX wieku benzyna była zupełnie zbyteczna i bezwartościowa. Do tego stopnia, że rafinerie traktowały ją jako odpad produkcyjny i zwyczajnie wyrzucały. Dzisiaj byłoby to absolutnie nie do pomyślenia - ale jeszcze kilkaset lat temu było to zupełnie normalne. I prawdopodobnie za kolejne sto czy kilkaset lat wrócimy do miejsca, w którym benzyna stanie się bezwartościowa - bo w powszechnym użyciu będą inne, odnawialne źródła energii.

#2.

Najdroższe paliwo wcale nie jest w Polsce, choć całkiem blisko - w Norwegii. Mimo ogromnych złóż, norweski rząd utrzymuje ceny benzyny na bardzo wysokim poziomie. Podatki wliczone w cenę paliwa pozwalają finansować powszechną edukację oraz infrastrukturę. Na przeciwnym biegunie znajduje się np. Turkmenistan, gdzie przez pewien czas każdy z kierowców uprawniony był do darmowego poboru 120 litrów paliwa miesięcznie. Był to jeden z elementów strategii mającej podźwignąć z ruiny turkmeńską gospodarkę.

#3.

Silnik wysokoprężny autorstwa Rudolfa Diesla powstał w 1895 roku. Do jego zasilania nie stosowano paliwa wytwarzanego na bazie ropy naftowej, tylko oleju z orzechów ziemnych. Dzisiaj to olej napędowy, którego opary okazują się bardziej rakotwórcze niż dym tytoniowy. To zresztą także nie przypadek, że afera z oszustwami Volkswagena na normach emisji silników Diesla wybuchła akurat teraz, w momencie, kiedy silniki elektryczne i pojazdy hybrydowe walczą o swoje „być albo nie być”.

#4.

Do czego jeszcze stosować można benzynę? Pomysłowości nie zabrakło Aborygenom. Rdzenne plemiona australijskie zorientowały się, że benzyny można się nawdychać osiągając specyficzny haj zbliżony do narkotycznych doznań. Problem okazał się na tyle poważny, że rząd Australii przy współpracy z koncernem BP na terenach bliskich aborygeńskim wioskom zaczął stosować inną odmianę benzyny zwaną Opal - nieco droższą w produkcji, ale nieodurzającą.

#5.

W 1921 roku odkryto, że tetraetyloołów można dodawać do benzyny dla zwiększenia liczby oktanowej i tym samym ograniczenia tendencji do spalania stukowego. Sęk w tym, że jest to substancja na tyle toksyczna, że rozważano wykorzystanie jej w roli środka bojowego w II wojnie światowej. Mimo to tetraetyloołów stosowano przez lata, trując całą atmosferę, aż do ostatecznego wycofania etylin ze sprzedaży w 2005 roku. Jedno z badań wykazało, że zaprzestanie masowego stosowania tetraetyloołowiu w ciągu 15 lat spowodowało u Amerykanów obniżenie zawartości ołowiu we krwi aż o 78%.

#6.

Zapasy na zimę też trzeba umieć robić. I gdyby ktoś kiedyś postanowił zapytać, gdzie właściwie podziała się cała ropa, to odpowiedzią wcale nie byłoby, że w Ameryce, gdzie spala się 44% światowych zasobów benzyny. Stany Zjednoczone mają rezerwę wielkości jakichś 33 miliardów baryłek ropy, podczas gdy największe zapasy posiada… Wenezuela, która zdołała zgromadzić niemal 300 miliardów baryłek.

#7.

Narzucone normy zmusiły producentów samochodów do stosowania bardziej ekologicznych rozwiązań (czy liczy się faktyczny wpływ na środowisko, czy tylko końcowa emisja szkodliwych gazów do atmosfery - to już inna kwestia). Faktycznie, w ciągu ostatnich 10-15 lat samochody stały się jakieś 20% bardziej wydajne, jednak w ostatecznym rachunku należałoby wziąć pod uwagę także to, że w tym samym czasie koszty środowiskowe ekstrakcji i rafinacji benzyny wzrosły aż o 30%. Sukces może być więc tylko pozorny.

Źródła: 1, 2, 3