Najbardziej skandaliczny romans starożytności - Ostatnia krew faraonów, część II

Dzieci zamieszkały na Palatynie razem z Oktawią i swoim przyrodnim rodzeństwem. Selene i Helios, którzy do tej pory wiedli beztroskie życie egipskich książąt, stali się jednymi z wielu dzieci w domu kobiety, którą ich ojciec bezceremonialnie porzucił i upokorzył. Oktawia jednak otoczyła dzieci swojej nieżyjącej konkurentki troskliwą opieką, zapewniła im edukację i starała się wpoić rzymskie wartości, tak bardzo różniące się od tych na egipskim dworze.

Niestety, po niedługim czasie, w wieku ok. 15 lat, zmarł Aleksander Helios. Powód śmierci nie jest do końca znany. Według najczęściej przyjmowanych teorii zachorował lub został usunięty przez Oktawiana, który obawiał się dorastającego młodzieńca, w którego żyłach płynęła krew ambitnej królowej i popularnego buntownika.


Ze wszystkich dzieci Kleopatry została jedynie Selene, skazana na łaskę Rzymu. Ona również dorastała i należało pomyśleć o jej zamążpójściu - pochodziła przecież z królewskiego rodu i nie mogła zostać żoną byle kogo. Z rozwiązaniem tego problemu przyszła Oktawia. Ona sama nie miała szczęścia w miłości, ale dzięki swej mądrości potrafiła skutecznie doradzać swojemu bratu. Wskazała ona starszego od Selene o 12 lat Jubę II, syna króla Numidii. Mieli oni ze sobą wiele wspólnego. Ojciec Juby II, Juba I, również popełnił samobójstwo, gdy zdał sobie sprawę, że nie uniknie podboju ze strony Rzymian. Zarówno Juba II, jak i Selene szli w pochodzie triumfalnym jako dzieci. I wreszcie, co najważniejsze: oboje byli królewskiej krwi i przez to problematyczni.


Ich małżeństwo zostało zaaranżowane pomiędzy 26 a 20 rokiem p.n.e. Na cześć tego wydarzenia powstał epigramat, napisany przez Krinagorasa z Mityleny:

Wspaniałe sąsiednie regiony świata, które dzieli opuchnięty od czarnej Etiopii Nil, stworzyłyście wspólnych królów dla obu poprzez małżeństwo, robiąc jedną nację Egipcjan i Libijczyków. Niech z kolei dzieci królów zachowują od swoich ojców silną władzę nad obiema ziemiami.

Następnie małżonkowie zostali wysłani do młodego królestwa Mauretanii, aby rządzić tam jako król i królowa sprzymierzeni z Rzymem. Kleopatra Selene II, wzorem swoich rodzinnych poprzedniczek, miała duży wpływ na męża oraz prowadzoną politykę państwa. Za rządów tej pary królewskiej Mauretania rozkwitła. Budynki w założonej przez nich stolicy - Cezarei, na cześć Oktawiana Augusta - zbudowane zostały na wzór egipski, grecki i rzymski. Chociaż na taką namiastkę ojczyzny mogła sobie pozwolić spadkobierczyni dynastii Ptolemeuszy.


Selene rządziła ze swoim mężem przez ok. 20 lat. Po jej śmierci Krinagoras napisał dla niej ostatni epigramat:

Księżyc spowiła ciemność, wschodząc o zachodzie słońca,
Chowając swe cierpienie w nocy,
Ponieważ zobaczył swą piękną imienniczkę, Selene,
Bez tchu schodzącą do Hadesu,
Wspólnie z nią dzielił piękno światła,
I wymieszał swój mrok z jej śmiercią.

Dokładna data śmierci królowej nie jest znana, jeśli jednak rzeczywiście zbiegła się z zaćmieniem Księżyca (co sugeruje epigramat), możliwych jest kilka dat: 9, 8, 5 i 1 rok p.n.e. oraz 3, 7, 10 i 14 rok n.e. Najczęściej jednak podawaną datą jest 5 lub 6 rok p.n.e. Selene pochowana została w Królewskim Mauzoleum Mauretanii, a Juba II poślubił Glafirę, córkę króla Kapadocji (dzisiejsza Turcja).


Czy wygasła wtedy krew ostatnich faraonów? Nic bardziej mylnego.

Królewska para doczekała się dwójki dzieci: syna Ptolemeusza oraz córki, za którą uważa się (za Tacytem) Druzyllę Starszą z Mauretanii, nazwaną tak w hołdzie dla ukochanej żony Oktawiana, Liwii Druzylli.

O ile o Druzylli Starszej wiemy niewiele, sporo informacji zachowało się o jej bracie. Ptolemeusz posiadał obywatelstwo rzymskie i wzorem innych królewskich dzieci pobierał za młodu nauki w Rzymie. Do Mauretanii wrócił w wieku 21 lat i rządził razem z ojcem aż do jego śmierci w 23 roku n.e. Jako samodzielny władca dał się poznać Rzymowi jako jego lojalny sprzymierzeniec, walcząc ramię w ramię przeciw plemionom berberyjskim. Senat w podzięce wręczył mu berło z kości słoniowej, triumfalną szatę oraz obwołał go tradycyjnym tytułem przyjaciela Rzymu. Prócz tego Ptolemeusz oddawał się patronatowi nad sztuką, sportem i literaturą oraz podróżom po Imperium, odwiedzając m.in. miasto swoich przodków, egipską Aleksandrię. Był młody, lubiany, bogaty. Kraj podarowany jego rodzicom przez Rzym należał do najbogatszych. Pewnego dnia poślubił też Julię Uranię, która w 38 roku urodziła mu córkę, Druzyllę Młodszą. Co mogło pójść nie tak?


Rzym posiadał nie tylko wybitnych wodzów - niekiedy trafiali się cesarze, którym daleko było do normalności. Takim cesarzem niewątpliwie był Kaligula, który w 40 roku zaprosił Ptolemeusza do stolicy Imperium. Król Mauretanii przyjęty został z honorami godnymi swojej pozycji, by za chwilę zostać zamordowanym z rozkazu gospodarza. Według przesłanek Kaligula miał zlecić zabójstwo z powodu zazdrości, jaką wywołał purpurowy płaszcz Ptolemeusza. Niektórzy historycy wysuwają tezę, że pobudki jego działań były zgoła inne - chciał usunąć króla, aby móc sprawować większą władzę nad Mauretanią i czerpać z niej korzyści.


Morderstwo Ptolemeusza zapoczątkowało bunt królestwa Mauretanii wzniecony przez lojalnego niewolnika nieżyjącego króla, Aedemona. Wraz z Berberami rozpętali powstanie przeciwko Kaliguli, które zostało jednak stłumione przez siły rzymskie. Mauretania została podzielona na dwie prowincje - Mauretanię Tingitańską oraz Mauretanię Cezarejską.

Po śmierci swojego ojca małą Druzyllę wysłano do Rzymu. Około roku 53, a więc w wieku mniej więcej piętnastu lat, decyzją cesarza Klaudiusza została wydana za mąż za Marka Antoniusza Feliksa, zarządcę Judei.


Nie było to jednak udane małżeństwo. Feliks rozwiódł się ze swoją żoną po paru latach, a że Rzymianka nie mogła długo pozostawać niezamężna, w 56 roku doszło do jej drugiego małżeństwa z Gajuszem Juliuszem Sohemusem, królem-kapłanem Emesy (dzisiejsza Syria) boga-słońca El-Gebala. Z tego związku narodził się Gajusz Juliusz Alexio II, który przejął tytuły po swoim ojcu. Nie zachowało się jednak wiele informacji na jego temat. Rządził od 73 do 78 roku, Druzylla przeżyła go o rok. Po jego śmierci informacje historyczne odnośnie pozostałości krwi ostatnich władców Egiptu zaczynają się zacierać*. Niektórzy zakładają, że jest spokrewniony z syryjską królową Zenobią i Juliszem Bassianusem, który z kolei jest antenatem władców rzymskich z dynastii Sewerów. Ale to już inna historia...

*Są znani kolejni potomkowie z dynastii królów-kapłanów z Emesy. Dalsze grzebanie zaprowadziło mnie do Francji i Niemiec IX wieku, jednak piszę to tylko w ramach ciekawostki, bo osobiście nie uznaję tego za wiarygodne źródła.

* * * * *

Na koniec z mojej strony wielkie podziękowania dla hubsona0 za pomoc w wyszukiwaniu materiałów do artykułu :)

Część I