Partyjna nowomowa komunistyczna charakteryzuje się dużą prostotą i schematyzmem, a większość przemówień I sekretarzy stała na niskim poziomie retorycznym. Generał Jaruzelski i jego wystąpienia uznawane są za wyjątkowe – partyjny przywódca mówił dobrą polszczyzną, bogatą leksykalnie i składniowo, nawiązując m.in. do kanonu narodowej literatury. Chętnie używał metafor i cytatów. Konstrukcja jego przemówień jest uważana za przykład właściwego wykorzystania antycznych wzorów. Przypuszcza się, że niemałą rolę w doszlifowaniu mów generała odegrał jego oficjalny doradca, znany dziennikarz Wiesław Górnicki.
Metafory w przemówieniach generała pełniły różne funkcje: ożywienia i wzbogacenia tekstu, autoprezentacji mówcy czy też zmniejszeniu dystansu między nim i odbiorcą. Dziś jednak zastosowane chwyty retoryczne wywołują rozbawienie i zdziwienie. Oto kilka przykładów:
O spekulantach
Szeroko rozlewa się po kraju fala zuchwałych przestępstw, napadów i włamań. Rosną milionowe fortuny rekinów podziemia gospodarczego (przemówienie radiowe i telewizyjne z 13 grudnia 1981 r.). (...)
Czytaj więcej: https://histmag.org/Polska-to-nie-Texas-i-rozcapierzone-palce-czyli-zlote-mysli-I-sekretarza-6204