Zatrzymane w kadrze – Najmniejszy aktor świata

#1. 300 000 ludzi stłoczyło się na ulicach Mediolanu w procesji pogrzebowej Giuseppe Verdiego w 1901 roku.

#2. Cyrkowiec w samochodzie z akwarium i krokodylami, Berlin, 1933 rok.

#3. Aktor Johnny Eck, który urodził się bez dolnej części tułowia, pozuje do zdjęcia promocyjnego do słynnego filmu „Dziwolągi” (ang. „Freaks”) z 1932 roku.

Johnny Eck urodził się bez dolnej połowy tułowia. Miał 46 centymetrów wzrostu. Poza byciem aktorem filmowym i uczestnikiem pokazów dziwolągów „freak show”, Johnny Eck był również artystą, fotografem, iluzjonistą, kierowcą wyścigowym, pływakiem, biegaczem, treserem, gimnastykiem, dyrygentem, konduktorem i podróżnikiem.
Oprócz filmu „Dziwolągi” z 1932 roku, zagrał także w trzech częściach „Tarzana” z Johnnym Weismullerem: „Człowiek-małpa” (1932), „Ucieczka Tarzana” (1936), „Skarb Tarzana” (1941).
W 1937 roku Eck i jego brat Robert zostali zatrudnieni przez iluzjonistę i hipnotyzera Rajaha Raboida na potrzeby jego show „Miracles of 1937”. W pokazach tych Robert Eckhardt celowo przeszkadzał z widowni, udając nieświadomego widza i zadając niewygodne pytania dotyczące pokazu przepoławiania człowieka. Był wówczas proszony na scenę, aby wziąć udział tym pokazie. Podczas występu Robert był podmieniany przez Johnny'ego i innego karła grających odpowiednio górną i dolną połowę ciała. Po chwili obie części ciała były ponownie „łączone”, po czym Robert groził Raboidowi oskarżeniem i po chwili wybiegał z teatru. Pomimo że podczas pokazu widownia się śmiała i klaskała, Eck opowiadał potem historie o widzach mdlejących, krzyczących lub uciekających z teatru w przerażeniu.
5 stycznia 1991 roku Eck doznał zawału serca podczas snu, umierając w wieku 79 lat w domu, w którym przyszedł na świat.

#4. Projektant samolotów Max Wiedenhoft wypróbowuje swój nowy „rakietowy rower”, 1932 rok.

#5. Widok z lotu ptaka na wioskę Aberfan po osunięciu się ziemi z pobliskiego rumowiska, Walia, 1966 rok.

Aberfan to niewielka wioska w południowej Walii. W latach 60. XX wieku większość jej mieszkańców pracowała w kopalni, która powstała na zasobnych złożach wysokogatunkowego węgla. Przez około 50 lat, do 1966 roku, miliony metrów sześciennych odpadów górniczych, pochodzących z pobliskich kopalń węgla, było składowane na hałdach Merthyr Tydfil. Składowiska te znajdowały się bezpośrednio nad miasteczkiem Aberfan.
Odpady składowane na stromych zboczach wzgórz zostały podmyte przez silne ulewy przetaczające się nad Aberfan. Mimo że władze lokalne już w 1963 wyrażały zaniepokojenie z powodu obecności składowisk nad szkołą podstawową, to kierownictwo państwowej spółki węglowej ignorowało zagrożenie.
W piątek 21 października 1966 roku około godziny 9:15 rano ponad 150 000 metrów sześciennych skał nasyconych wodą osunęło się i zaczęło płynąć w dół z dużą prędkością. W górach świeciło słońce, jednak w samej miejscowości było mgliście z widocznością do około 50 metrów. Brygada pracująca na górze zauważyła osuwisko, ale nie była w stanie podnieść alarmu, ponieważ kabel telefoniczny został skradziony. Po późniejszym dochodzeniu stwierdzono jednak, że masa skał poruszała się zbyt szybko, aby kogokolwiek uratować.
W efekcie ponad 40 000 metrów sześciennych śmieci, gruzu i szlamu rozbiło się o zabudowania miasteczka. Lawina odpadów górniczych zniszczyła gospodarstwo oraz dwadzieścia domów szeregowych wzdłuż Moy Road oraz uderzyła w północną część szkoły podstawowej Pantglas. Spowodowała duże zniszczenia i zasypała budynek szkoły warstwą o wysokości około 10 metrów.
Akcja ratunkowa trwała do 29 października. Ostateczny bilans ofiar wyniósł 144 osoby: 28 dorosłych oraz 116 dzieci w wieku od 7 do 10 lat. Zginęła niemal połowa wszystkich uczniów szkoły Pantglas.

#6. Astronauta Dale Gardner trzyma znak „Na sprzedaż” po odzyskaniu dwóch uszkodzonych satelitów (Palapa B2 i Westar 6) podczas misji Discovery promu kosmicznego STS-51-A, 14 listopada 1984 roku.

#7. Barack Obama i Michelle Obama, 1989 rok.

#8. Kaskader Charles Godefroy przelatuje pod Łukiem Triumfalnym w Paryżu, 1919 rok.

We Francji zaplanowano paradę zwycięstwa po zakończeniu I wojny światowej na Polach Elizejskich w dniu 14 lipca 1919 roku. Dowództwo wojskowe nakazało lotnictwu udział w paradzie tylko „na piechotę”, co zostało potraktowane przez pilotów jako prowokacja.
Na spotkaniu w Le Fouquet's, barze na Polach Elizejskich, grupa lotników postanowiła zająć się tą zniewagą. Wybierali jednego spośród siebie, aby przeleciał pod Łukiem Triumfalnym podczas parady. Wybór padł na Jeana Navarre'a, asa przestworzy z 12 zwycięstwami na koncie. Niestety, Navarre zginął w locie próbnym 10 lipca, cztery dni przed paradą.
Godefroy, który miał w tym czasie 500 godzin lotu, zgłosił się na ochotnika do odbycia lotu w miejsce Nawarry, ale miał za mało czasu na przygotowania, by zdążyć do 14 lipca.
Godefroy kilkakrotnie sprawdzał Łuk Triumfalny, aby zbadać dokładnie samą trasę przelotu i prądy powietrza. 7 sierpnia 1919 roku, trzy tygodnie po paradzie zwycięstwa, Godefroy wystartował o 7:20 z lotniska Villacoublay półtorapłatem Nieuport 27 i wkrótce dotarł do Porte Maillot. Lecąc z zachodu, dwukrotnie okrążył Łuk Triumfalny i zaczął zbliżać się wzdłuż Avenue de la Grande-Armée. Nabrał prędkości, obniżył samolot i... przeleciał pod Łukiem.
Nie miał zbyt dużego marginesu błędu, ponieważ szerokość łuku to 14,50 m, niewiele więcej niż rozpiętość skrzydeł jego samolotu wynosząca 8,21 m.
Mortane sfilmował i sfotografował całe wydarzenie. Godefroy pozostawał oficjalnie w cieniu, ale jego nazwiska nie można było długo utrzymywać w tajemnicy.

#9. Kamuflaż brytyjskiego sprzętu wojskowego, Indie, II wojna światowa

#10. Pusta galeria Louvre Grande w 1939 roku, po ewakuacji kolekcji dzieł sztuki.

27 sierpnia 1939 roku, po dwóch dniach pakowania, wywieziono najważniejsze zbiory z Paryża. Generalna ewakuacja Luwru trwała do 28 grudnia 1939 roku. Aż do wyzwolenia Francji spod okupacji hitlerowskiej Luwr był niemalże pusty.

#11. Stacja ładowania firmy General Electric, ładująca samochód elektryczny w garażu S.L. Whitestone, Schenectady, Nowy Jork, 1911 rok.

W 1899 roku firma General Electric wprowadziła na rynek stację ładowania Electrant. Została ona zainstalowana w dużych miastach USA i wyglądała jak słup telefoniczny.
Samochody elektryczne były wypierane przez samochody z silnkiem spalinowym już na początku XX wieku. Co prawda napęd elektryczny nie wymagał dużej siły fizycznej potrzebnej w przypadku rozruchu silnika spalinowego korbą i nie było też ryzyka połamania kończyn (również podczas rozruchu korbą), jednakże w 1913 roku wprowadzenie rozruszników elektrycznych przez Cadillaca uprościło proces zapłonu silników spalinowych, eliminując wszelkie zagrożenia dla obsługującego pojazd. Ta innowacja bezpośrednio przyczyniła się do spadku popularności pojazdów elektrycznych, podobnie jak zastosowanie do silników spalinowych chłodnicy, opracowanej w 1895 roku przez Panharda & Levassora. Zastosowanie chłodnicy umożliwiło zwiększenie czasu pracy silnika, co jednocześnie przełożyło się na zwiększenie zasięgu pojazdów z napędem spalinowym.
Niskie ceny paliwa i większy zasięg sprawiły, że silnik spalinowy odniósł wielki sukces.

#12. Henry Ford (z prawej) i Barney Oldfield (z lewej), 1903 rok.

Berna Eli „Barney” Oldfield był amerykańskim zawodowym kierowcą wyścigowym.
W swojej karierze Oldfield startował głównie w Stanach Zjednoczonych w mistrzostwach AAA Championship Car oraz w wyścigu Indianapolis 500.
Jako pierwszy człowiek przekroczył prędkość 60 mil na godzinę na torze owalnym.

#13. Zamarznięta Fontanna, Washington Boulevard, Detroit, 1940 rok.

#14. Koszykarze San Anotnio Spurs świętują zdobycie mistrzostwa NBA, grając w StarCraft po sieci LAN podczas powrotu samolotem z meczu w Nowym Jorku, czerwiec 1999 roku.

#15. Russell Crowe i Joaquin Phoenix żartują podczas przerwy na papierosa na planie filmu „Gladiator”, 1999 rok.

#16. Hughes H-4 Spruce Goose, zbudowany przez miliardera Howarda Hughesa w 1947 roku.

Duże straty zadawane przez niemieckie U-Booty i lotnictwo konwojom zmierzającym ze Stanów Zjednoczonych przez Atlantyk do portów Wielkiej Brytanii zmusiły Departament Wojny USA do poszukiwania alternatywnych sposobów dalekodystansowego transportu sprzętu wojskowego i żołnierzy. Koncepcja Henry’ego Kaisera, przemysłowca odpowiedzialnego m.in. za masową produkcję na potrzeby wojenne frachtowców typu Liberty, i Howarda Hughesa, projektanta lotniczego, właściciela firmy Hughes Aircraft, zakładała budowę olbrzymiej łodzi latającej zdolnej do przewozu 750 w pełni uzbrojonych żołnierzy lub dwóch czołgów typu M4 Sherman. W związku z wojennym deficytem metali, zaprojektowany samolot miał być wykonany w większości z drewna, dlatego jego krytycy nazwali go Spruce Goose (pl. Świerkowa Gęś, choć wykorzystano głównie drewno brzozowe) lub Flying Lumberyard (pl. Latający Tartak). Pomysłodawcy otrzymali rządowy kontrakt na budowę trzech prototypów.
Prace konstrukcyjne przeciągnęły się do tego stopnia, że nie zdążono zbudować ani jednego z nich przed końcem II wojny światowej. W 1947 roku Hughes został wezwany w celu złożenia przed komisją senacką wyjaśnień dotyczących wykorzystania rządowych funduszy, m.in. na realizację tego projektu. Konstruktor, niewzruszony sceptycyzmem czy wręcz wrogością komisji, ostentacyjnie przystąpił do dalszych prób konstrukcji. 2 listopada 1947 roku pilotowana przez niego łódź latająca wzniosła się na wysokość 20 m i z prędkością 130 km/h pokonała dystans 1,6 km.
Nie można dziś jednoznacznie ocenić, czy program został przerwany przez kongres z powodu zakończenia wojny, gdy taki samolot stał się zbędny i nieekonomiczny, a ze swoją drewnianą konstrukcją przestarzały, czy też ze względu na zbyt słabe osiągi, o czym świadczyć może wykonanie tylko jednego lotu na bardzo małej wysokości, gdzie samolot utrzymywał się w powietrzu dzięki efektowi przypowierzchniowemu.
W 1980 roku łódź została nabyta przez California Aero Club, który eksponował ją w Long Beach w Kalifornii. W 1988 roku przeszła na własność The Walt Disney Company, a od 1993 roku znajduje się w muzeum lotnictwa w McMinnville w stanie Oregon, gdzie stała się jedną z głównych atrakcji.

#17. Taktyczna sztuczka żołnierzy podczas rewolucji meksykańskiej, 1913 rok.

#189. USS Ticonderoga zbliża się do kapsuły Apollo 17, wyznaczając koniec ostatniej załogowej misji księżycowej, 19 grudnia 1972 roku.

Apollo 17 była to ostatnia misja w ramach programu Apollo – szósta załogowa misja na Księżyc, w której astronauci lądowali na powierzchni.

#19. Kobiety pracują przy sortowaniu i selekcji liści w fabryce tytoniu. Umbria, Włochy, początek XX wieku.

#20. Władysław Gomułka przemawia na placu Defilad w Warszawie, 24 października 1956 roku.

Od czasu wydarzeń poznańskich, które miały miejsce 28 czerwca 1956 roku, utrzymywał się w Polsce stan napięcia. Władze partyjne, zdając sobie sprawę z napięć, do których doprowadził stalinizm, kolektywizacja oraz gospodarka planowa, gorączkowo szukały wyjścia z pogarszającej się sytuacji.
W dniu planowanego rozpoczęcia plenum, 19 października 1956 roku, rano przyleciała bez zaproszenia radziecka delegacja z Chruszczowem na czele. Prowadzili oni przez cały dzień rozmowy z polskim Biurem Politycznym i Gomułką. Chruszczow skarżył się, że o sytuacji w Polsce dowiaduje się z Głosu Ameryki. Ostatecznie zmiany zostały zaakceptowane przez delegację radziecką i 21 października plenum zadecydowało o przywróceniu do władzy Gomułki i wybrano go na stanowisko I sekretarza KC PZPR.
Wybór Gomułki oraz zapowiedzi reform zostały entuzjastycznie przyjęte przez wielu obywateli, czego świadectwem był liczny wiec 24 października na placu Defilad. Podczas przemówienia na wiecu Gomułka potępił wówczas stalinizm i zapowiedział reformy mające na celu demokratyzację ustroju.
Był to czas, w którym Polacy liczyli na liberalizację skostniałego systemu, zwiększenie wolności obyczajowej, a przede wszystkim na zaniechanie terroru ze strony władz. Gomułka był w stanie zrealizować tylko ostatni z tych postulatów. Po październiku 1956 roku rozpoczęła się w Polsce destalinizacja i częściowa liberalizacja systemu sprawowania władzy przez PZPR. Jej efektem było m.in. uwolnienie z więzień i internowań części więźniów politycznych i duchowieństwa, w tym kard. Stefana Wyszyńskiego.


W poprzednim odcinku