8 ciekawostek z historii starej, dobrej Europy

Czarna Śmierć – epidemia dżumy, która dotarła do Europy w XIV wieku – zdziesiątkowała społeczeństwo. Wymarło wówczas, zależnie od szacunków, od 30 do 60% ludności. Jakie były tego skutki? Różnorakie: ograniczenie problemu przeludnienia, równiejsza dystrybucja majątku, niższe koszty utrzymania. Poprawiła się również dieta i wzrosła średnia długość życia.

#2.

Od dłuższego czasu rozmawia się o potencjalnej możliwości zalania wodą części Sahary, co mogłoby ulżyć północy Afryki. Tymczasem pewien niemiecki architekt, Herman Sörgel, poświęcił całe życie na knuciu, jak by tu osuszyć Morze Śródziemne i przekształcić Europę i Afrykę w jeden wspólny kontynent. Plan wydawał się nawet niezły i zyskał aprobatę wśród niemieckiego społeczeństwa, jednak wkrótce potem w Niemczech do władzy dorwali się naziści, którzy nie byli bynajmniej zainteresowani realizowaniem pacyfistycznych, utopijnych wizji.

#3.

W całej historii Europy tylko jedno europejskie państwo miało przez pewien czas swoją stolicę poza granicami kontynentu. I „poza granicami” to dość łagodne określenie, wziąwszy pod uwagę fakt, że mowa o Portugalii, której rząd na początku XIX wieku postanowił przenieść się do Rio de Janeiro.

#4.

Niezachwiana wiara w szwajcarskie banki i instytucje finansowe nie wszystkim wychodzi na dobre, o czym przekonali się europejscy Żydzi obawiający się niemieckich ataków. Nakłonieni zaostrzonym w 1934 roku w Szwajcarii prawem (gwarantującym większą ochronę depozytów), ulokowali swoje majątki w tamtejszych bankach. To samo prawo zostało później przez Szwajcarów wykorzystane do tego, by powszechnie odmawiać dostępu do depozytów spadkobiercom wymordowanych przez Niemców Żydów.

#5.

Na początku XVI wieku Europę zaczęła obejmować dotkliwa inflacja. W największym stopniu zdrożała żywność - w latach 1475-1620 w Londynie ceny jedzenie wzrosły aż 5,5-krotnie. Przyczyn było wiele, m.in. wzrost liczby ludności, celowe psucie pieniądza, a przede wszystkim hiszpańska inwazja na Amerykę. W ciągu stu lat Hiszpanie przywieźli na Stary Kontynent ogromne ilości złota i srebra, wywracając do góry nogami równowagę gospodarki.

#6.

Przez dobre 200 lat w Europie obawiano się jedzenia pomidorów. Uważano je za trujące. Wiele czasu upłynęło, zanim odnaleziono prawdziwą przyczynę problemu - wcale nie pomidory, a… cynowe talerze używane przez zamożnych Europejczyków. Kwas z pomidorów był na tyle silny, że uwalniał ołów z naczyń, prowadząc do zatrucia i ostatecznie śmierci.

#7.

Z ołowiem w Europie próbuje się wiązać również inne zjawiska - takie jak wzrost przestępczości. Naukowcy zauważyli, że ta jest największa w regionach najbardziej zanieczyszczonych. Szczyt przestępczości miał miejsce jakieś 20 lat po wprowadzeniu zakazu stosowania ołowiu jako dodatku do paliwa i farb i od tego czasu sukcesywnie spada. Nie brakuje osób, które upatrują w tym czegoś więcej niż tylko przypadkowej zbieżności w czasie.

#8.

Z technicznego punktu widzenia Europa nie jest nawet kontynentem. Podział na Europę i Azję był pomysłem Greków, którzy zapragnęli nadać różne nazwy dwóm przeciwnym stronom cieśniny Dardanele. Nazwa wzięła się od fenickiej księżniczki, którą Zeus zdołał uwieść „przebrany” za byka. Grecka mitologia nie wyjaśnia jednak zbyt szczegółowo, co też skłoniło księżniczkę Europę do zainteresowania bydłem.


Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6