Odzież, paliwo, a nawet jedzenie, czyli 7 pomysłów na to, jak rozprawić się z plastikowymi śmieciami

#1. Od plastikowej butelki do aromatu do ciasta

Jak wiedzą wszyscy miłośnicy gotowania, cukier z prawdziwą wanilią i cukier wanilinowy to dwie różne rzeczy. W tym drugim wanilina otrzymywana jest metodą przemysłową. Z jakim skutkiem, to już odrębna historia. Tak czy inaczej jednym z pomysłów naukowców na zagospodarowanie plastikowych odpadów jest właśnie wytwarzanie waniliny.

Badacze z Uniwersytetu w Edynburgu potraktowali kwas tereftalowy, otrzymany w wyniku przetwarzania butelek z tworzywa sztucznego, bakteriami E. coli i otrzymali właśnie wanilinę. Brzmi to trochę jak igranie z ogniem, ale jeśli technologia miałaby zostać dopracowana, to może i mogłaby stanowić odpowiedź na ogromne zapotrzebowanie na aromatyczną substancję (jej pozyskiwanie z naturalnej wanilii jest po prostu drogie).

#2. Od śmieci do paliwa lotniczego

Różne formy recyklingu odpadów z tworzyw sztucznych są oczywiście znane od lat. Nie są jednak doskonałe – zazwyczaj przetwarzanie plastikowych śmieci wymaga dużych nakładów energii oraz czasu, przez co staje się nieefektywne. Rozwiązanie – a przynajmniej jedno z rozwiązań – mają badacze z Washington State University. Znaleźli oni sposób na przerabianie plastikowych odpadów w paliwo lotnicze.

Opracowali metodę pozwalającą przekształcać polietylen m.in. w paliwo w czasie krótszym niż godzina. W porównaniu do wcześniejszych prób, udało się znacząco ograniczyć energię niezbędną do przemian. W połączeniu ze zdecydowanie krótszym czasem tworzy to potencjalnie bardzo praktyczne rozwiązanie – nic więc dziwnego, że trwają prace nad komercyjnym wykorzystaniem nowej technologii.

#3. Z odpadów w piasek

Wydawałoby się, że czego jak czego, ale akurat piachu to nam na Ziemi nie brakuje – koniec końców Sahara to licząca sobie skromne 9 milionów kilometrów kwadratowych kuweta. Z powodzeniem powinna więc zaspokoić zapotrzebowanie na piasek – na dziesiątki tysięcy lat, spokojnie do czasu aż obecność człowieka będzie tylko przykrym wspomnieniem w dziejach naszej planety. Problem w tym, że pustynny piasek nie nadaje się do wykorzystania w budownictwie – a tam zapotrzebowanie nań jest ogromne. I choć brzmi to absurdalnie, kradzieże piasku mają miejsce coraz częściej.

Badacze szukają opcji jak rozwiązać ten problem – i jedną z opcji jest wykorzystywanie plastikowych odpadów. Sortowane, oczyszczone i rozdrabniane, już w tym momencie mogą zastąpić do 10% piasku w mieszance betonowej. To chyba całkiem niezły początek.

#4. Z plastiku w nawóz

Idea, aby wytwarzać nawozy na bazie odpadów z tworzyw sztucznych, nie brzmi zbyt dobrze – przynajmniej na początek. W rzeczywistości nie taki plastik straszny. Przede wszystkim warto wziąć pod uwagę to, że zaledwie niecałe 10% plastikowych odpadów na świecie jest poddawane recyklingowi. Cała reszta zalega na gigantycznych i stale rosnących wysypiskach śmieci. Równocześnie ceny nawozów rolniczych biją rekordy cenowe. Naukowcy z Tokyo Institute of Technology postanowili coś z tym zrobić.

Do eksperymentów wzięli odpady z bioplastiku (mniej szkodliwego dla środowiska niż tworzywa ropopochodne) i pozyskali z nich m.in. mocznik. Gotowy nawóz pozostało już tylko przetestować w praktyce – i okazało się, że sprawdza się lepiej niż dotychczas stosowane. Punkt dla badaczy.

#5. Z odpadów na grzbiet

Produkcja ubrań – zwłaszcza tych najbardziej powszechnych, które w zasadzie nadają się do wyrzucenia już po kilku założeniach – stanowi duże obciążenie dla środowiska i to z wielu powodów. Kolejnym więc z pomysłów na przetworzenie odpadów z tworzyw sztucznych jest wytwarzanie z nich – konkretnie na bazie polietylenu – specjalnych włókien, które można by wykorzystać właśnie do produkcji ubrań. W czym miałyby one być lepsze od ciuchów z bawełny czy wełny?

Między innymi powinny przepuszczać wodę, zamiast ją zatrzymywać, co ma znaczenie podczas wyciskania siódmych potów na siłowni. Co więcej, odzież stworzoną na bazie włókien z przetworzonego polietylenu można by skutecznie prać w zimnej wodzie – a to kolejny krok w kierunku oszczędności energii.

#6. Śmieć, a może całkiem niezłe paliwo

Kwestia pozyskiwania energii z każdym rokiem staje się coraz bardziej, ekhm, paląca. A przecież chodzi właśnie o to, aby palenia – konkretnie paliw kopalnych – uniknąć. Wzięli sobie tę kwestię do serca badacze z Nanyang Technological University w Singapurze, po czym… wykorzystali światło słoneczne, by z plastikowych odpadów pozyskać kwas mrówkowy. Ten z kolei wykorzystywany jest chociażby przy produkcji akumulatorów samochodowych.

Na tym jednak nie koniec, bo równolegle – choć w zupełnie innej części świata – trwają prace nad potencjalnymi silnikami napędzanymi kwasem mrówkowym. Z jakim skutkiem i w którą stronę wyewoluuje technologia – tego jeszcze nie wiadomo. Jednak każdy sposób na zagospodarowanie choć części odpadów z tworzyw sztucznych jest na wagę złota.

#7. Iście śmieciowe żarcie

Unikamy jak możemy tworzyw sztucznych i plastiku – zwłaszcza w jedzeniu? Wydaje się to całkiem logicznym, naturalnym postępowaniem… chociaż nie dla wszystkich. Znaleźli się bowiem i tacy, którzy – ni mniej, ni więcej – stwierdzili: żryjcie plastik, ludzie. I nie była to wcale złośliwość, tylko rzeczywisty pomysł.

Siły połączyli badacze z University of Illinois oraz Michigan Technological University i uradzili co następuje: plastikowe odpady można rozkładać, karmiąc nimi bakterie. Bakterie te skaczą z radości na widok uczty, więc w szybkim tempie się namnażają. Im więcej plastiku, tym więcej bakterii, które… można ususzyć, otrzymując proszek białkowy. Stąd zaś już tylko krok do rozwiązania problemu głodu na świecie. Pomysł z pewnością jest innowacyjny, ale to chyba dobry moment, aby zgłosić parę zastrzeżeń.