8 nieco mniej znanych faktów o dinozaurach

Popkultura wielbi wszystko to, co wielkie i efektowne - dlatego w świadomości człowieka zapisał się obraz dinozaurów jako wielkich i głośnych gadów, z upodobaniem rozrywających ostrymi zębami wszystko, co stanęło na ich drodze. Niezupełnie. Naukowcy sądzą, że większość gatunków dinozaurów była w rzeczywistości nie większa niż współczesny człowiek.

#2.

Oczywiście występowały i gatunki imponujące rozmiarami - z ogonami o długości niemal 14 metrów i głowami wielkości samochodu. Jednym z charakterystycznych elementów czaszek dinozaurów są liczne duże otwory. Dzięki nim czaszka stawała się lżejsza, co dla i tak ociężałych dinozaurów miało niebagatelne znaczenie.

#3.

Naukowcy określili, że dinozaury żyły na Ziemi przez 165 milionów lat (przy których 2 miliony lat gatunku ludzkiego nie wydają się szczególnie imponujące). A ile żyły pojedyncze osobniki? Co do tego nie ma zgody. Aktualne szacunki wskazują na to, że przedstawiciele wybranych gatunków dinozaurów dożywały nawet 200 lat.

#4.

W 1923 roku na pustyni Gobi w Mongolii po raz pierwszy odnaleziono pozostałości gniazda dinozaurów. Dopiero wtedy tak naprawdę nauka utwierdziła się w przekonaniu co do tego, w jaki sposób rodziły się młode. Jaja największych dinozaurów osiągały rozmiar piłki do koszykówki - ale duże jajo nie zawsze było pożądane. Im większe, tym grubsza była jego skorupa, a co za tym idzie - trudniejsza do rozbicia od wewnątrz.

#5.

Już 3,5 tysiąca lat temu w Chinach miał miejsce pierwszy udokumentowany przypadek znalezienia kości dinozaura. Ponadwymiarowy ząb wzbudził zainteresowanie ówczesnych badaczy, ponieważ jednak faktu występowania dinozaurów wówczas jeszcze nawet nie przypuszczano, ząb przypisano… smokom, co Chińczykom wydało się bardziej prawdopodobne.

#6.

Kości większości mięsożernych dinozaurów były puste w środku. Dzięki temu ich duży rozmiar nie wiązał się z proporcjonalnie wielkim ciężarem. Z podobnego rozwiązania „korzystają” dzisiejsze ptaki. Puste kości i mniejsza waga ułatwiały mięsożernym dinozaurom gonienie zdobyczy - co większość czyniła na dwóch łapach, pozostałe dwie wykorzystując do chwytania uciekiniera. Z kolei dinozaury roślinożerne zwykle były cięższe i miały napęd na wszystkie cztery łapy.

#7.

Dieta dinozaurów nie obfitowała w różnorodność. Największe dinozaury roślinożerne zjadały dziennie nawet tonę roślin! Mięsożerny tyranozaur - pochłaniał nawet 22 tony mięsa rocznie. By ułatwić trawienie tego bagażu, dinozaury nierzadko połykały dość spore kamienie, które w żołądku pomagały mleć co większe kawałki.

#8.

W 2001 roku paleontolodzy odkryli w Chinach „superautostradę dinozaurów”. Niezwykłe znalezisko to ścieżka składająca się z ponad 100 odcisków dokumentujących wędrówki dinozaurów - wśród nich wykryto też pewne „anomalie” - na przykład skamieniałości wskazujące na istnienie nielatającego dinozaura, którego korpus pokryty był piórami.

Źródła: 1, 2, 3