Zatrzymane w kadrze – Jaśnie pan hrabia, który zabił i zniknął

#1. Kapral Leslie „Bull” Allen uratował 12 żołnierzy amerykańskich w bitwie pod Mount Tambu, lipiec 1943 roku.

Noszowy Allen zaciągnął się do Australijskich Sił Imperialnych w połowie 1940 roku, zgłaszając się na ochotnika do służby za granicą. Został wysłany na Bliski Wschód, gdzie brał udział w kampaniach na Pustyni Zachodniej, w Syrii i Libanie, zanim jego jednostka wróciła do Australii w 1942 roku. Następnie służył w Nowej Gwinei, by w lipcu 1943 roku wziąć udział w bitwie pod Mount Tambu, gdzie uratował dwunastu żołnierzy amerykańskich, którzy zostali ranni w walce. Za swój bohaterski czyn otrzymał Srebrną Gwiazdę. Wrócił do Australii jeszcze w tym samym roku, ponieważ jego zdrowie psychiczne uległo znacznemu pogorszeniu. W lutym 1944 roku napadł na oficera i został zdegradowany. Zwolniono go z wojska ze względów zdrowotnych 10 września 1944 roku.
Po wojnie pracował jako robotnik i sanitariusz. Zmarł w maju 1982 roku w wieku 65 lat.

#2. „Cairo Mary”, wykidajło w Shanghai Reds (San Pedro, Kalifornia), odprowadza nabzdryngolonego klienta do drzwi, 1953 rok.

#3. Książę Harry i Spice Girls, 1997 rok.

#4. Dwa odrzutowce pasażerskie Boeing 747, obsługujące lot KLM 4805 i lot Pan Am 1736, zderzyły się na pasie startowym lotniska Los Rodeos, Teneryfa, Wyspy Kanaryjskie, 27 marca 1977 roku.

Wszystko zaczęło się od alarmu bombowego na lotnisku Gran Canaria niedaleko Las Palmas, dokąd miały początkowo lecieć obie maszyny. O godzinie 12:30 zdecydowano, że wszystkie loty zostaną chwilowo przekierowane na małe lotnisko w Teneryfie.
Feralnego dnia lot linii KLM wylądował o 13:38, Pan Am o 14:15. Lotnisko w Los Rodeos było małe i nieprzystosowane do przyjęcia pięciu samolotów (w tym dwóch Boeingów 747). Dodatkowo była to niedziela i pracowali tylko dwaj kontrolerzy. Na lotnisku miała ponadto miejsce awaria świateł pasa, a lotnisko nie dysponowało radarem do obserwacji samolotów na ziemi ani samochodami „Follow me” (ang. Podążaj za mną) do pokazywania prawidłowej drogi kołującym samolotom. Dlatego też w warunkach ograniczonej widoczności kontrolerzy opierali się tylko na meldunkach załóg samolotów o ich położeniu na płycie, a załogi te mogły pomylić drogę. Ponadto nie było jeszcze wówczas standaryzacji wydawanych komunikatów, a język angielski był pilotom i obsłudze lotniska znany w mniejszym lub nieco większym stopniu.
Maszyny musiały czekać na lotnisku kilka godzin, co wywołało zdenerwowanie pilotów KLM, których ograniczały restrykcyjne przepisy dozwolonego czasu pracy – załoga chciała wrócić w tym samym dniu do Amsterdamu, a przedłużone opóźnienie zmusiłoby ją do przełożenia lotu powrotnego na dzień następny. W czasie postoju samolot KLM, stojący przed maszyną Pan Am, tankował paliwo potrzebne do lotu powrotnego, blokując jednocześnie amerykański odrzutowiec. Tankowanie to spowodowało kilkugodzinne opóźnienie w starcie samolotu KLM – samo tankowanie trwało krótko, ale dla bezpieczeństwa przed jego rozpoczęciem wszyscy pasażerowie musieli opuścić pokład samolotu i zostali przewiezieni do budynku terminalu, gdzie część z nich rozpoczęła zakupy w sklepach wolnocłowych. Gdy tankowanie się zakończyło, sporo czasu zajęło zebranie tych pasażerów (niektórzy już bardzo niechętnie przerywali zakupy), aby z powrotem mogli wsiąść do samolotu. Samolot Pan Am, który nie mógł się przecisnąć między nim a innym samolotem, nie mógł przez to wystartować wcześniej.
Dlatego też to samolot KLM pierwszy rozpoczął procedurę startu o 16:58.
O 17:02 na tym samym pasie rozpoczął kołowanie Pan Am, który przejeżdżał między pasami startowymi 1, 3 i 4. W tym samym czasie drugi pilot samolotu KLM poinformował wieżę o gotowości do startu. Po chwili kapitan KLM Jacob van Zanteen zakomunikował (w języku holenderskim): „Ruszamy”. Powstało zamieszanie i kontrolerzy poinformowali KLM: „Dobrze.[kilka sekund przerwy] Bądźcie gotowi do startu. Wezwę was”. Słysząc wymianę zdań pomiędzy załogą KLM a wieżą kontrolną piloci Pan Am wpadli w panikę: „My wciąż kołujemy po pasie startowym!”. W wyniku interferencji równocześnie nadanych sygnałów radiowych z wieży i z samolotu Pan Am do pilotów KLM nie dotarł w całości drugi komunikat wieży kontrolnej, jedynie jego początkowy fragment, słowo: „Dobrze”, co piloci zinterpretowali jako udzielenie zgody na start. Dalsza część komunikatu była silnie zniekształcona. KLM zaczął się rozpędzać.
O 17:06 piloci KLM dostrzegli we mgle z odległości kilkuset metrów samolot Pan Am, który chciał jak najszybciej usunąć się z pasa. Załoga KLM próbowała desperacko poderwać maszynę w powietrze, żeby przelecieć nad Pan Amem. Niestety, samolot KLM wpadł na drugą maszynę z prędkością 290 km/h. Zmiażdżył górny pokład swoimi silnikami nr 1 i nr 2 oraz podwoziem. Przeleciał jeszcze 150 m, ale utrata dwóch silników i uszkodzenia poszycia spowodowały utratę sterowności i uderzenie w ziemię, w wyniku którego nastąpił pożar i eksplozja. Wrak KLM szorował jeszcze po pasie przez 300 metrów. Pozostali przy życiu po zderzeniu obu maszyn pasażerowie Pan Am desperacko usiłowali ewakuować się z rozbitego, płonącego samolotu wszelkimi sposobami.
W samolocie KLM zginęło 234 pasażerów i 14 członków załogi, nikt na pokładzie nie ocalał – śmierć poniosło zatem 248 osób. W samolocie Pan Am w chwili wypadku zginęło 317 pasażerów i 9 członków załogi. Spośród pozostałych przy życiu 61 pasażerów, 7 członków załogi i 2 pracowników Pan Am, 9 pasażerów zmarło w wyniku odniesionych obrażeń. Ogólna liczba zmarłych wskutek katastrofy wynosi 583 osoby, w tym 560 pasażerów. Była to największa pod względem liczby ofiar w samolotach katastrofa w lotnictwie cywilnym.

#5. Dzieci mieszkające na Syberii są poddawane działaniom promieni UV podczas długich, ciemnych, zimowych miesięcy, 2009 rok.

#6. Słonie oddane do służby miejskiej, aby pomóc Niemcom w usuwaniu zniszczeń wojennych, listopad 1945 roku.

Kiri i Many były słoniami cyrkowymi w Hamburgu w Niemczech. Ich wielka siła została użyta do oczyszczenia terenów z wraków i gruzowiska po nalotach bombowych.

#7. Mihaly „Michu” Meszaros, który ukrywał się w kostiumie Alfa, końcówka lat 80. XX wieku.

Meszaros był węgierskim aktorem i artystą cyrkowym. Najbardziej znany był z tytułowej roli w amerykańskim serialu Alf (1986–1990). Występował on w kostiumie bohatera w scenach, w których widoczna była cała sylwetka postaci. Meszaros znany był także jako „najmniejszy człowiek na świecie” – miał 84 cm wzrostu.

#8. Projekt z 1936 roku, w którym to pokazano wizję dojazdu samochodami osobowymi na drugi poziom wieży Eiffla.

#9. Ekspres do kawy był rzadkim, aczkolwiek niezwykle efektownym gadżetem montowanym na specjalne życzenie klientów w samochodach marki Volkswagen, 1959 rok.

#10. Ruch Chipko rozpoczyna swoją działalność – ratowanie drzew w Indiach, 26 marca 1974 roku.

Chipko (lub Czipko) to indyjski ruch społeczny powstały w regionie Uttarakhand (w indyjskiej części Himalajów) w 1974 roku w celu obrony drzew przed wycinaniem. Ruch walczył przeciw pozbawianiu ludności wiejskiej tradycyjnych praw do korzystania z lasu. Zasłynął z masowego udziału wiejskich kobiet, które obejmowały drzewa własnym ciałem, aby uniemożliwić ich ścięcie.
W latach 80. XX wieku ruch Chipko protestował również przeciw górnictwu wapiennemu oraz przeciw budowie tamy w Tehri. Później przekształcił się w działający do dziś ruch Beej Bachao Andolan („Chrońcie nasiona”).
W 1987 roku ruch Chipko został uhonorowany nagrodą Right Livelihood (zwaną również „alternatywną Nagrodą Nobla”) – „za zaangażowanie w ochronę, odbudowę i ekologiczne użytkowanie indyjskich zasobów naturalnych”.

#11. Pracownik piekarni dekoruje Kransekake (piętrowe „ciasto” składające się z krążków migdałowych ciastek, kruchych z zewnątrz, lekko ciągnących i miękkich w środku) miniaturowymi flagami norweskimi, Norwegia ok. 1955 roku.

#12. Catherine Zeta Jones, 1992 rok.

#13. Richard John Bingham, 7. hrabia Lucan., lata 70. XX wieku.

Bingham odziedziczył tytuł hrabiowski po śmierci swojego ojca w 1964 roku, wraz z przysługującym mu prawem do zasiadania w Izbie Lordów. 28 listopada 1963 roku poślubił Veronicę Mary Duncan, córkę majora Charlesa Duncana. Małżonkowie mieli razem syna i dwie córki.
Lord lubił brylować w towarzystwie i szybko stracił rodzinny majątek. Doszło w końcu do tego, że aby utrzymać rodzinę, zaczął zawodowo uprawiać hazard. Veronica wiedziała o tym, wychodząc za niego. Ponieważ szczęście nie zawsze mu dopisywało i często tonął w długach, lady Lucan podjęła pracę sekretarki.
W 1972 roku z jej inicjatywy doszło do separacji. Mąż uznał to za pierwszy krok do rozwodu i pozbawienia go prawa do opieki nad dziećmi. Robił wszystko, aby prawo do opieki przypadło właśnie jemu. Jego strategia polegała na przekonaniu sądu o tym, że jego żona jest niezrównoważona psychicznie. Umieścił ją nawet na obserwacji w szpitalu psychiatrycznym, ale lekarze nie zauważyli żadnych objawów choroby psychicznej i lady Lucan wróciła do domu.
Do morderstwa doszło wieczorem 7 listopada 1974 roku w mieszkaniu lady Lucan na Lower Belgrave Street 10. Opiekunka, Sandra Rivett, została zatłuczona metalową rurką, ktoś również zaatakował lady Lucan, ale udało jej się przeżyć i trafiła z ciężkimi obrażeniami do szpitala. Dzieciom nic się nie stało.
Głównym podejrzanym został lord Lucan, który zniknął tej samej nocy. Jako mordercę wskazała go również lady Lucan. W śledztwie przyjęto, że lord Lucan chciał zabić żonę, aby odzyskać dzieci, a niania zginęła przez pomyłkę. Ponadto ustalono, że dzień przed morderstwem lord zwierzył się przyjacielowi, że żona zbyt dużo go kosztuje i lepiej by było, gdyby zmarła.
Lord Lucan zniknął niedługo po zabójstwie na Lower Belgrave Street, co uczyniło go głównym podejrzanym. Te podejrzenia zostały wzmocnione, gdy 8 listopada policja odnalazła samochód lorda, w bagażniku którego znaleziono ślady krwi dwóch osób.
Na temat zniknięcia lorda powstało mnóstwo hipotez. Jedna z nich głosiła, że lord ukrywał się u swojego przyjaciela, Johna Aspinalla, w jego zoo, gdzie miał zostać zagryziony przez tygrysa. Inna, że popełnił samobójstwo, jeszcze inna, że do dziś żyje w Indiach. Prawdy nigdy nie ustalono.

#14. JRR Tolkien (pierwszy z prawej), autor „Hobbita” i „Władcy pierścieni”, jego ojciec, matka i służba domowa, 1892 rok.

#15. Meksykański rewolucjonista Fortino Samano pali ostatnie cygaro przed rozstrzelaniem, 2 marca 1917, Meksyk.

#16. Belgijscy rolnicy sprzątają zarośnięty cmentarz Tyne Cot w okupowanym przez Niemców Ypres, 1942 rok. Jest to największy cmentarz wojenny Wspólnoty Narodów na świecie z prawie 12 000 grobów, z których wiele pochodzi z bitwy pod Passchendaele (trzecia bitwa pod Ypres) w 1917 roku.

#17. Masowe lądowanie sowieckich spadochroniarzy podczas głównych ćwiczeń wojskowych w Kijowie, w Ukraińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej, w 1935 roku. Masowe zrzuty spadochroniarzy zrobiły wrażenie na zagranicznych obserwatorach i spowodowały wzrost zainteresowania tego typu siłami wojskowymi.

#18. Samozatopienie floty francuskiej w Tulonie, 27 listopada 1942 roku.

Samozatopienie floty francuskiej w Tulonie była to zaplanowana akcja zatopienia własnych okrętów, podjęta 27 listopada 1942 roku przez oficerów i marynarzy wiernej rządowi Vichy części francuskiej marynarki wojennej dla zapobieżenia ich przejęcia przez wojska niemieckie. Na rozkaz admirała Jeana de Laborde’a zniszczone bądź poważnie uszkodzone zostały między innymi trzy pancerniki, cztery ciężkie i trzy lekkie krążowniki oraz liczne mniejsze i pomocnicze jednostki bazującego w Tulonie trzonu sił morskich Vichy.
Admirał de Laborde podkreślał znaczenie akcji dla zachowania honoru Francji i honoru żołnierza. Jednak dla większości Francuzów bezprecedensowy fakt zniszczenia własnej floty oznaczał kompletne fiasko polityki rządu Vichy. Ówczesny premier Pierre Laval wysłał usprawiedliwiający list do Hitlera, tłumacząc w nim przyczyny, dla których Niemcom nie udało się zająć floty francuskiej.

#19. Morgan Fairchild, lata 80. XX wieku.

#20. Zniszczenia Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych spowodowane pożarem. Górna Grupa. Fotografia wykonana 8 listopada 1980 roku.

Pożar miał miejsce w nocy z 31 października na 1 listopada 1980 roku w miejscowości Górna Grupa w ówczesnym województwie bydgoskim (obecnie kujawsko-pomorskie). W budynku przebywało od 300 do 400 pacjentów (oficjalnie 319). Bezpośrednią przyczyną pożaru, który wybuchł tuż po godzinie 23.00, była nieszczelność przewodu kominowego. W wyniku rażących zaniedbań w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz fatalnie zaplanowanej i przeprowadzonej akcji gaszenia pożaru zginęło 55 pacjentów szpitala psychiatrycznego, a 26 zostało ciężko poparzonych.
Chorzy mieszkali na drugim i trzecim piętrze poklasztornego gmachu. Były to głównie osoby ciężko chore psychicznie, opuszczone przez rodzinę i bliskich. Na miejsce pożaru przyjechali żołnierze z Chełmna, Świecia, Grudziądza i Bydgoszczy. Alarm ogłosiły Milicja Obywatelska i ORMO. Wszystko to doprowadziło do ogromnego chaosu w koordynowaniu poczynaniami służb.
1 listopada 1980 roku na miejsce tragedii przybyli wicepremier Henryk Kisiel oraz wiceminister zdrowia Tadeusz Szelachowski. W stan oskarżenia postawiono dyrekcję szpitala, jednak sprawa została umorzona na mocy amnestii z 1984 roku. Większość tragicznie zmarłych pacjentów pochowano w zbiorowej mogile na cmentarzu szpitalnym w Świeciu.
Po pożarze nie uruchomiono ponownie szpitala. Po 1989 roku ruiny przejęło zgromadzenie werbistów.

W poprzednim odcinku

Źródła: 1