RMS Lusitania. 7 ciekawostek o niegdyś najszybszym parowcu na wodach Atlantyku

#1. Statek powstał przy dużym wsparciu rządu Wielkiej Brytanii

RMS Lusitania został zwodowany 7 czerwca 1906 roku, stając się – obok bliźniaczego RMS Mauretania – największym i najszybszym transatlantykiem. Jego budowa pochłonęła ogromne pieniądze, ale armator – Cunard Line – otrzymał bardzo duże wsparcie od brytyjskiego rządu (statek pływał pod banderą Wielkiej Brytanii). Nie było to jednak wsparcie całkowicie bezinteresowne – choć ze względu na niskie odsetki, a wręcz coroczne dopłaty, na takie mogło wyglądać. W umowie znalazło się pewne zastrzeżenie.

#2. RMS Lusitania miał być przygotowany do działań wojennych

Oczywiście powodami, dla których Wielka Brytania zdecydowała się tak mocno wesprzeć Cunard Line finansowo, mogły być prestiż i sława związane z posiadaniem tak imponującego statku. Tyle że rząd brytyjski był – przynajmniej na początku XX wieku – zdecydowanie bardziej pragmatyczny i dlatego zawarł w umowie wspomniane już zastrzeżenie. Wymusiło ono na armatorze budowę statków zgodnie z wymogami marynarki wojennej oraz zobowiązanie do udostępnienia ich na wypadek działań wojennych. I tak też się stało – na RMS Mauretania w pewnym momencie zorganizowano pływający szpital.

#3. Najszybsze i najbardziej zaawansowane statki budowali Niemcy

Zabezpieczenie na wypadek potencjalnych działań zbrojnych nie wykluczało innych celów, jakie przyświecały budowie RMS Lusitania i Mauretania. Brytyjczycy bardzo chcieli zdobyć prestiż, pokazując, że brytyjskie statki mogą znaczyć więcej niż jednostki niemieckie czy amerykańskie. Zanim na wody wypłynęły dwa wspomniane okręty, rekordy – pod względem rozwijanych prędkości czy zaawansowania technologicznego – dzierżyli Niemcy. Do czasu… ale historia jeszcze zatoczy koło, do czego za chwilę wrócimy.

#4. Także brytyjskie kompanie chciały rzucić wyzwanie Cunard Line

Statek RMS Lusitania był wolniejszy od Mauretanii, za to bardziej od niej luksusowy – to właśnie on przykuwał więc największą uwagę, drażniąc konkurentów nie tylko z innych krajów, ale też wewnątrz Wielkiej Brytanii. Z Cunard Line konkurować chciał też White Star Line, armator odpowiedzialny za budowę wspomnianego we wstępie Titanica. WSL zdawał sobie sprawę z tego, że nie jest w stanie konkurować z Lusitanią i Mauretanią pod względem szybkości. Zdecydował się więc na budowę parowca większego i bardziej luksusowego… a przy okazji – jak się wkrótce potem okazało – jeszcze mniej fortunnego.

#5. Pierwszy rejs RMS Lusitania wystartował 7 września 1907 r.

W swój dziewiczy rejs RMS Lusitania wyruszył 7 września 1907 roku, opuszczając port w Liverpoolu i kierując się w stronę Nowego Jorku z przystankiem w Cobh (wówczas Queenstown) w Irlandii. Wydarzenie było niezwykle głośne, a według relacji sam moment wypłynięcia Lusitanii z portu obserwowało nawet 200 tysięcy osób. Na pokładzie znajdowało się miejsce dla niemal 2,2 tys. pasażerów, a także dużego ładunku. Statek wykorzystywany był między innymi do przewożenia poczty na drugą stronę oceanu.

#6. Statek kursował przez kilka miesięcy pomimo trwającej wojny

I wojna światowa wybuchła w lipcu 1914 roku, ale jeszcze przez jakiś czas RMS Lusitania kursował przez Atlantyk bez większych przeszkód. Tak było do maja 1915 – na początku miesiąca w amerykańskich gazetach ogłoszenia opublikowała ambasada Niemiec, przypominając potencjalnym pasażerom, że Niemcy i Wielka Brytania (każde z sojusznikami) znajdują się w stanie wojny, co niesie za sobą zagrożenie bezpieczeństwa. Gdzieniegdzie ogłoszenie niemieckiej ambasady sąsiadowało bezpośrednio z ogłoszeniami Cunard Line zachęcającymi do zakupu biletu na podróż przez Atlantyk. Pasażerowie także nie wydawali się szczególnie przejęci – bo przecież wcześniej nie wydarzyło się nic złego.

#7. Zatopienie RMS Lusitania po dziś dzień owiane jest tajemnicą

1 maja 1915 roku RMS Lusitania wyruszył w swoją 202. i zarazem ostatnią drogę. Pierwsze sześć dni rejsu upływało bez przeszkód, siódmy natomiast skończył się tragicznie. Statek został trafiony torpedą wystrzeloną z niemieckiego okrętu podwodnego U-20 i zatonął. Wskutek zdarzenia śmierć poniosło niemal 1200 pasażerów, nieco ponad 750 udało się uratować. Wokół zatonięcia Lusitanii wciąż jest wiele pytań i kontrowersji. Niemiecki kapitan U-20 mówił między innymi o wystrzeleniu zaledwie jednej torpedy – a było to zbyt mało, by posłać na dno tak wielki statek. Przyczynił się do tego drugi wybuch na pokładzie. Wybuch nieznanego do dzisiaj pochodzenia. Pewne jest zaś jedno – że od zatonięcia Titanica zaledwie trzy lata wcześniej, była to katastrofa morska, która przyniosła najwięcej ofiar.