Zatrzymane w kadrze CCCXCVII - Skandal sprzed 40 lat z udziałem firmy Johnson & Johnson

#1. Litaunica nad Nowym Jorkiem, 1933 rok.

W czerwcu 1932 roku dwaj piloci zakupili od firmy Pal-Waukee samolot Pacemaker o numerze seryjnym 137. Model ten został wyprodukowany i odbył swój dziewiczy lot w 1929 roku. Był to jednosilnikowy, sześciomiejscowy górnopłat z kadłubem spawanym ze stali chromowo-molibdenowej, wnętrzem kabiny pokrytym materiałem dźwiękochłonnym oraz skrzydłami wykonanymi z drewna obitymi tkaniną. Do skrzydeł podczepione były dwa baki, które mogły pomieścić do 333 litrów paliwa.

W styczniu 1933 roku samolot został przebudowany, dzięki czemu był w stanie przelecieć na Atlantykiem. Wykonano dwa dłuższe skrzydła oraz znacząco zwiększono pojemność zbiorników na paliwo.

Steponas Darius i Stasys Girėnas byli litewskimi pilotami, którzy wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych. To właśnie oni 15 lipca 1933 roku podjęli próbę lotu nad Oceanem Atlantyckim na pokładzie Litaunicy. Udało im się pokonać dystans 6411 km bez lądowania, w 37 godzin i 11 minut (średnia prędkość na trasie około 172,5 km/h). W tamtym czasie był to drugi najdłuższy lot w historii. Choć Darius i Girenas nie posiadali wyposażenia nawigacyjnego i lecieli w niesprzyjających warunkach atmosferycznych, lot był jednym z najbardziej precyzyjnych w historii lotnictwa. Lituanica przewoziła również pierwszą w historii transatlantycką przesyłkę lotniczą.

Po starcie z Floyd Bennett Field w Nowym Jorku 15 lipca 1933 roku, o godzinie 6:24 czasu wschodniego, Darius i Girėnas z powodzeniem przekroczyli Atlantyk. Planowana trasa przelotu liczyła 7186 kilometrów i przebiegała przez: Nowy Jork, Nową Fundlandię, Ocean Atlantycki, Irlandię, Londyn, Amsterdam, Świnoujście, Królewiec i kończyła się lądowaniem w Kownie.

Ze względu na naprawdę kiepskie warunki pogodowe piloci nad Irlandią odbili na północ i dotarli do Niemiec przez Szkocję i Morze Północne. 37 godzin i 11 minut oraz 6411 kilometrów od momentu startu doszło do katastrofy. Piloci rozbili się koło miejscowości Soldin w Niemczech - dziś to wieś Pszczelnik niedaleko Myśliborza.

Na Litwie powołano komisję śledczą w celu ustalenia przyczyny wypadku. Stwierdzono, że piloci mieli odpowiednie kwalifikacje, a samolot był odpowiednio wyposażony. Najtrudniejsza część lotu została wykonana z dużą precyzją. Podczas katastrofy silnik samolotu pracował, a na pokładzie było wystarczająco paliwa, żeby dokończyć lot.

Finalnie komisja opublikowała, iż do katastrofy doszło na skutek trudnych warunków atmosferycznych połączonych z usterkami silnika. Sama katastrofa najprawdopodobniej była wynikiem nieudanego lądowania awaryjnego. Krążyły pogłoski i podejrzenia, że samolot został zestrzelony, ponieważ został pomylony z samolotem szpiegowskim lub ponieważ leciał w pobliżu niemieckiego obozu koncentracyjnego. Autopsje pilotów nie wykazały żadnych śladów od kul, jednakże nie wszystkie części samolotu trafiły do rąk litewskiej komisji...

#2. Mero, wokalista punkowego zespołu Knifed, zagaduje najmłodszych uczestników koncertu, "Warzone Centre", Belfast, Irlandia Północna, koniec lat 90. XX wieku.

#3. Bieługi wyciągnięte z Wołgi w Tietiuszy, ZSRR, 1922 rok.

#4. Wycofanie Tylenolu z aptek po serii zatruć, Chicago, 1982 rok.

29 września 1982 roku dwunastoletnia Mary Kellerman z Elk Grove Village w stanie Illinois zmarła po zażyciu kapsułki Extra-Strength Tylenol (amerykański paracetamol). 27-letni Adam Janus z Arlington Heights w stanie Illinois zmarł w szpitalu tego samego dnia po spożyciu tylenolu. Jego brat, 25-letni Stanley, i 19-letnia szwagierka Theresa, zmarli niedługo później również po zażyciu tylenolu z tej samej butelki. W ciągu następnych kilku dni zmarły także Mary McFarland, Paula Prince i Mary Reiner, wszyscy mieszkali w okolicy Chicago i wszyscy zmarli w takich samych okolicznościach - po połknięciu tabletki tylenolu.

Kiedy zdano sobie sprawę, że wszyscy ci ludzie niedawno brali ten sam lek, szybko przeprowadzono niezbędne testy. Okazało się, że w kapsułkach oprócz paracetamolu znajduje się także... cyjanek potasu. Szybko wykluczono błąd którejś z fabryk firmy Johnson&Johnson produkującej ten lek. Śmiertelne partie, mimo iż znalazły się w jednej okolicy, pochodziły z różnych zakładów produkcyjnych. Postawiono hipotezę, że jakaś osoba bądź też osoby wykupują tylenol z supermarketów, następnie dodają trucizny i wracają do sklepu, by odłożyć lek na półkę. Motyw pozostawał zagadką: zniszczenie wizerunku firmy J&J? Nienawiść do rodzaju ludzkiego? A może jeszcze coś innego?

Gdy nie wiadomo o co chodzi, to wiadomo, o co chodzi... Niedługo później niejaki James William Lewis napisał list do Johnson&Johnson, żądając miliona dolarów, inaczej będzie w dalszym ciągu zatruwał ich leki. J&J zwróciło się do policji, a ta szybko zidentyfikowała szantażystę po odciskach palców, które pozostawił na kopercie oraz na kartce z żądaniem okupu. James przyznał się, i owszem, ale tylko do próby szantażu, a nie do zabójstw. Jako że mieszkał wówczas w Nowym Jorku i nic nie wskazywało na to, że w niedalekiej przeszłości podróżował do Chicago, wlepiono mu 20 lat za próbę wyłudzenia miliona dolarów. Wyszedł po 13 latach, w 1995 roku, i nigdy nie przyznał się, żeby miał cokolwiek wspólnego z zatruciami.

Gdy tylko władze Johnson&Johnson dowiedziały się, że zmarli w rejonie Chicago zażywali tylenol, natychmiast podjęto działania zmierzające do ochrony życia i zdrowia klientów, niezależnie od kosztów. Wycofanie leku ze sklepów wiązało się z oczywistymi olbrzymimi stratami, co sprawiło, że firma w oczach znacznej części społeczeństwa automatycznie otrzymała status kolejnej ofiary mordercy. Komunikaty koncernu miały prosty przekaz: „ludzkie życie jest dla nas ważniejsze niż zyski”.

Mimo że wkrótce oczywiste stało się, że problem dotyczy tylko rejonu Chicago, firma podjęła zdecydowane kroki na terenie całego kraju, oferując między innymi zamianę wszystkich kapsułek tylenolu na tabletki o tym samym składzie.

W ciągu zaledwie 6 tygodni koncern zdołał też opracować nowe opakowania, których budowa znacznie utrudniała bezśladowe otwarcie. Dziś takie zabezpieczenie stosowane jest w większości słoiczków z tabletkami.
Straty firmy J&J szacowane były na około 100 milionów dolarów (obecnie to około 268 milionów dolarów).

#5. Naomi Campbell i Stephanie Seymour dla Vogue UK, 1990 rok.

#6. Dziewczęta sympatyzujące i wspierające partyzantów z Wietkongu niosą amunicję szlakiem Ho Chi Minha. Wojna w Wietnamie, 2 stycznia 1968 roku.

#7. Marilyn Monroe odwiedziła rannych żołnierzy w Japonii. Ten mężczyzna odniósł ciężką kontuzję pleców i musiał leżeć z twarzą skierowaną w dół, 1954 rok..

#8. Dave Grohl i Krist Novoselic z zespołu Nirvana na pogrzebie Kurta Cobaina. Seattle, Waszyngton, kwiecień 1994 roku.

#9. Pojedynek w auto polo, Regina, Kanada, 1919 rok.

Automobile polo lub auto polo było sportem motorowym wynalezionym w Stanach Zjednoczonych. Zasady gry i wyposażenie zawodników nie różniły się zasadniczo od konwencjonalnej odmiany tejże dyscypliny. Najważniejszą różnicą był fakt, że konia zastąpiono samochodem. Sport był popularny na targach, wystawach i pokazach sportowych w całych Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i kilku regionach Europy od 1911 do późnych lat dwudziestych XX wieku. Później jednak uznano tę odmianę gry w polo za zbyt niebezpieczną. Ryzyko obrażeń i nierzadko śmierci uczestników oraz widzów było znaczne, a uszkodzenia pojazdów podczas zderzeń - zbyt kosztowne.

Stosunkowo niedawno powstał nowy wariant gry w polo, tym razem na motocyklach. Zasady gry w "moto polo" zostały opracowane w Rwandzie w 2008 roku przez Sama i Jamesa Darganów. Gra toczy się w 15-minutowych kwartach. Naprzeciwko siebie staje pięciu graczy na motocyklach, którzy za pomocą malleta (taki duży, drewniany młotek) uderzają piłkę wykonaną z liści bananowca.

#10. Rozbitkowie z zatopionego niemieckiego krążownika pancernego płyną w kierunku brytyjskiego krążownika liniowego HMS Inflexible, bitwa o Falklandy, 8 grudnia 1914 roku.

Stępkę pod "Gneisenau" położono w grudniu 1904, a wodowanie okrętu miało miejsce 14 czerwca 1906. Po wejściu do służby w 1908 roku wraz z bliźniaczym "Scharnhorstem" stanowił trzon Wschodnioazjatyckiej Eskadry Krążowników stacjonującej w chińskim porcie Qingdao.

Po wybuchu I wojny światowej okręty eskadry pod dowództwem admirała Maximiliana von Spee rozpoczęły działania przeciwko alianckiej żegludze w rejonie Pacyfiku. 1 listopada 1914 roku okręty wzięły udział w zwycięskiej bitwie pod Coronelem, zatapiając dwa brytyjskie krążowniki pancerne HMS "Good Hope" i HMS "Monmouth", po czym obrały kurs na cieśninę Magellan.

8 grudnia 1914 von Spee próbował zaatakować bazę morską Port Stanley na Falklandach, nie wiedząc, że Brytyjczycy już tam czekają na jego eskadrę wyposażeni m.in. w dwa krążowniki liniowe. W wyniku bitwie pod Falklandami eskadra von Spee została prawie w całości zniszczona, a śmierć poniosło ponad 2200 niemieckich marynarzy, w tym sam admirał na swoim okręcie flagowym SMS "Scharnhorst", razem ze swoimi dwoma synami Ottonem (porucznikiem na SMS "Nurnberg") i Heinrichem (porucznikiem na SMS "Gneisenau").

#11. Czyszczenie skorup żółwi w londyńskim zoo, lata 30. XX wieku.

#12. Ice Cube i Axl Rose, 1989 rok.

#13. Zbiorowy pochówek zabitych pasażerów statku RMS Lusitania, cmentarz w Queenstown, Irlandia, maj 1915 roku.

„Lusitania” zatonęła podczas I wojny światowej, 7 maja 1915 roku. Została trafiona torpedą przez niemiecki okręt podwodny U-20 w jej 202. rejsie przez Atlantyk.

Kapitan okrętu podwodnego, Walther Schwieger, twierdził później, że wystrzelił tylko jedną torpedę, aczkolwiek tego typu jednostka powinna być odporna na trafienie pojedynczą torpedą, zarówno z powodu swojej wielkości, jak i stosowania grodzi wodoszczelnych (mimo uszkodzeń „Lusitania” nadal płynęła z prędkością przekraczającą 18 węzłów). Ostatecznie statek poszedł na dno z powodu drugiego wybuchu, którego źródło i przyczyny nie są do końca wyjaśnione. Istnieje kilka teorii dotyczących tzw. "drugiego wybuchu", m.in. wybuch pyłu węglowego, wybuch amunicji i materiałów wybuchowych przewożonych w ładowni – wbrew zakazom „Lusitania” przewoziła tego typu ładunek, wybuch 46 ton pyłu aluminiowego, przewożonego dla Royal Arsenal albo wybuch kotłów parowych po zalaniu ich wodą.

Zatonięcie „Lusitanii” pociągnęło za sobą śmierć 1198 pasażerów - była to największa katastrofa od czasu zatonięcia „Titanica" w kwietniu 1912. Ocalały 764 osoby.

#14. Francuscy komunardzi pozują z obalonym z kolumny Vendôme posągiem Napoleona I Bonaparte, Paryż, 1871 rok.

W 1871 roku, w czasie Komuny Paryskiej (zryw rewolucyjny ludności Paryża w dniach 18 marca - 28 maja 1871 roku) Rada Komuny zdecydowała o usunięciu kolumny jako: "symbolu brutalnej siły i fałszywej chwały, afirmacji militaryzmu, negacji prawa międzynarodowego, permanentnej obelgi zwycięzców w stronę zwyciężonych, ataku na 1 z 3 zasad Republiki: braterstwa".

16 maja 1871 kolumna, ku radości zgromadzonych tłumów, została obalona. Dwa lata później, w czasie prezydentury marszałka Mac-Mahona, kolumna została odbudowana.

#15. 8-letni Momčilo Gavrić w armii serbskiej - najmłodszy uczestnik I wojny światowej, fotografia wykonana w 1914 roku.

Na początku sierpnia 1914 roku żołnierze austro-węgierscy okaleczyli, a następnie powiesili ojca, matkę, babcię, trzy siostry i czterech braci małego Momčilo. Jego dom został doszczętnie spalony. Chłopiec przeżył, ponieważ nie było go w domu. Zanim doszło do tej tragedii, jego ojciec wysłał go do wuja.

Pozostawiony bez rodziny i bez domu, Momčilo udał się na poszukiwanie 6. Dywizji Artylerii armii serbskiej, która w tym czasie znajdowała się w pobliżu miejscowości Gučevo. Major Stevan Tucović, po usłyszeniu tragicznej historii chłopca, przyjął go do swojej jednostki i wyznaczył jednego z żołnierzy, Miloša Mišovicia, na opiekuna 8-letnego Gavrica. Tego samego wieczoru Momčilo zemścił się, pokazując swojej jednostce położenie żołnierzy austro-węgierskich i brał czynny udział w ataku na siły wroga.

W wieku 8 lat, po bitwie pod Cer, został awansowany do stopnia kaprala przez dowódcę swojej jednostki i otrzymał mundur wojskowy. Nim skończyła się wojna, Momčilo został jeszcze awansowany na stopień sierżanta.

Po wyzwoleniu Belgradu major Tucović upewnił się, że Gavrić otrzymał niezbędną pomoc od brytyjskiej misji wspierającej sieroty w powojennej Serbii. Został wysłany do Anglii, gdzie ukończył edukację w Henry Wreight School w Faversham w hrabstwie Kent w 1921 roku. Wrócił do Serbii jeszcze w tym samym roku. Po kolejnym okresie służby wojskowej wrócił do Belgradu, gdzie nauczył się projektowania graficznego i ukończył kurs na prawo jazdy. Tam też poznał swoją przyszłą żonę, Kosarę, z którą pracował w papierni Vapa.

W czasie II wojny światowej był dwukrotnie więziony przez niemieckie siły okupacyjne.
Zmarł w Belgradzie w 1993 roku. 2 kwietnia 2015 roku rząd serbski podjął decyzję o wzniesieniu w stolicy pomnika poświęconego Gavricowi.

#16. Przyszły przywódca kultu Charles Manson jako młody chłopiec, fotografia wykonana w latach 40. XX wieku.

#17. Amerykański żołnierz piechoty morskiej na pokładzie okrętu wojennego gra na automacie w grę Defender, 1982 rok.

#18. Richard Flaherty (pierwszy z prawej) był najniższym żołnierzem, który służył podczas wojny w Wietnamie w armii amerykańskiej, 1968 rok.

Ze względu na swoją "oszałamiającą" posturę (1,45 m wzrostu), Richard był nazywany "Gigantycznym Zabójcą" przez swoich kolegów z armii. Został przydzielony do 101. Dywizji Powietrznodesantowej podczas swojej pierwszej podróży do Wietnamu w 1968 roku podczas wojny wietnamskiej. Był dowódcą plutonu i dowódcą plutonu zwiadowczego. Brał udział w zaciętej walce o miasto Hue podczas ofensywy Tet. Jego waleczna i niezłomna postawa sprawiła, że otrzymał odznaczenia: Srebrną Gwiazdę, dwie Brązowe Gwiazdy i dwa Purpurowe Serca.

Wrócił do USA pod koniec swojej tury i uczęszczał na kurs oficera sił specjalnych w Fort Bragg. Po ukończeniu studiów został przydzielony do 3. Grupy Sił Specjalnych jako dowódca Oddziału Operacyjnego Sił Specjalnych. Armię opuścił w 1971 roku w stopniu kapitana.

#19. Agent FBI przeszukuje mieszkanie japońskiej rodziny, grudzień 1941 roku.

Po ataku na Pearl Harbor 7 grudnia 1941 roku prezydent USA Franklin Delano Roosevelt autoryzował dekret nr 9066 z 19 lutego 1942 roku, który pozwolił dowódcom wojskowym na wyznaczenie stref wojskowych, z których dowolna osoba może zostać usunięta. Rozpoczęły się przymusowe przesiedlenia i internowanie przez rząd amerykański Amerykanów pochodzenia japońskiego zamieszkałych wzdłuż pacyficznego wybrzeża Stanów Zjednoczonych i osadzenie w „wojennych obozach przesiedleńczych”. Na mocy tego prawa prawie każda osoba pochodzenia japońskiego została usunięta z zachodniej części kraju, obejmującej Kalifornię, większość Oregonu i Waszyngtonu oraz część Arizony. W 1944 roku Sąd Najwyższy podtrzymał konstytucyjność wysiedleń.

W 1988 roku władze USA przeprosiły rodziny wszystkich internowanych osób. Wypłacono również odszkodowania o łącznej kwocie 1,6 miliarda dolarów.

#20. Wojsko polskie wkracza do Kijowa, ulica Wielka Włodzimierska, 7 maja 1920 roku.

W poprzednim odcinku