Gdzie niewyobrażalne bogactwo styka się ze średniowieczem. 10 ciekawostek o Brunei

#1. Istana Nurul Iman

Istana Nurul Iman w Bandar Seri Begawan, stolicy Brunei, to miejsce obradowania tamtejszego rządu, a zarazem rezydencja sułtana Brunei. Wybudowany w 1984 roku za astronomiczne 1,5 miliarda dolarów kompleks ma 200 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni, co czyni go największym pałacem mieszkalnym świata – z tego tytułu znalazł się też w Księdze rekordów Guinnessa. W pałacu Istana Nurul Iman znajduje się 1788 pomieszczeń, w tym 257 łazienek, hala bankietowa na nawet 5 tysięcy gości oraz meczet zdolny pomieścić kolejne półtora tysiąca osób. W garażach pałacu znajduje się zjawiskowa kolekcja ponad 7 tysięcy samochodów sułtana Brunei, którą otwiera 365 egzemplarzy Ferrari…

#2. Kampong Ayer

Całkiem niedaleko pałacu sułtana – w gruncie rzeczy w kraju liczącym niecałe 6 tys. kilometrów kwadratowych wszystko jest „niedaleko” – znajduje się Kampong Ayer. Niezwykle specyficzna wioska wybudowana w całości na rzece nazywana jest Wenecją Wschodu (przy czym podobnie określa się jeszcze przynajmniej kilkanaście innych miejsc w Azji). Kampong Ayer jest zamieszkane od kilkuset lat – pisał o nim już Antonio Pigafetta, uczestnik wypraw Magellana, w 1521 roku – i stanowiło w przeszłości ścisłe centrum rozkwitającego Brunei. Było ośrodkiem kultury i handlu. Dzisiaj na terenie „rzecznej wioski” mieszka 13 tysięcy osób (w całym Brunei – 429 tys.).

#3. Jerudong Park

W niewielkim Brunei znajduje się największy – a przy tym najdroższy pod względem kosztów budowy – w całej Azji Południowo-Wschodniej park rozrywki. Park Jerudong został otwarty w 1994 roku, a jego budowa pochłonęła miliard dolarów. Przez pierwsze lata funkcjonowania park otwarty był dla wszystkich chętnych – za darmo. W 1996 roku w Parku Jerudong przed 60-tysięczną publicznością wystąpił Michael Jackson. I ten koncert – zorganizowany z okazji 50. urodziny sułtana – był dla uczestników darmowy. Zaledwie miesiąc po Jacksonie w Jerudong zaśpiewała Whitney Houston.

#4. Hassanal Bolkiah

Z majątkiem wycenianym na ponad 20 miliardów dolarów, Hassanal Bolkiah zaliczany jest do ścisłej czołówki najbogatszych ludzi na świecie. Pozostaje też drugim najdłużej rządzącym spośród sprawujących obecnie władzę. Ustępuje wyłącznie brytyjskiej królowej. Sułtan Brunei zasiadł na tronie 5 października 1967 roku, dobre czternaście lat po Elżbiecie II. Bolkiah już w 1998 roku wyznaczył najstarszego syna – Billaha – na swojego następcę. Od tego czasu minęło jednak już ponad 20 lat, a na faktyczną zmianę na czele Brunei w dalszym ciągu bynajmniej się nie zanosi.

#5. Miliard baryłek

Jak to możliwe, że państwo rozmiarem przypominające główkę od zapałki jest tak bogate? Odpowiedź stanowi ropa naftowa. Bogate złoża ropy oraz gazu ziemnego zapewniły Brunei ogromne przychody, stanowiąc o 90% siły jego gospodarki. Władze i mieszkańcy doskonale zdają sobie sprawę z uzależnienia kraju od wydobycia paliw kopalnych – do tego stopnia, że w 1991 roku w mieście Seria, obok którego znajduje się jedno z najważniejszych pól naftowych kraju, postawiono pomnik upamiętniający wydobycie miliardowej baryłki ropy.

#6. Siedziba pokoju

Nazwa Brunei funkcjonuje w Polsce również jako Sułtanat Brunei. Od pewnego czasu także jako Brunei Darussalam – zgodnie z oficjalną nazwą w języku malezyjskim, brzmiącą Negara Brunei Darussalam. „Negara” oznacza państwo, „Darussalam" – siedzibę pokoju. Co do tego, co konkretnie znaczy Brunei, nie ma pewności. Historycy skłaniają się jednak do tego, by dać wiarę legendzie, w myśl której pierwszy sułtan kraju – Muhammad Shah – miał przybyć na miejsce dzisiejszego Brunei i wykrzyknąć „Baru nah!”, czyli „to tu!”. I od tego właśnie okrzyku, przynajmniej według najbardziej prawdopodobnej wersji, wzięła się nazwa sułtanatu.

#7. Epidemia otyłości

Wcale nie pod każdym względem Brunei uważane jest za raj na ziemi. W całej południowo-wschodniej Azji to właśnie w niewielkim Brunei wskaźnik otyłości jest najwyższy. Oszacowano, że niemal dokładnie co drugie dziecko w wieku szkolnym w Brunei cierpi na nadwagę. A będzie tylko gorzej. Dla porównania w Stanach Zjednoczonych, uważanych za ojczyznę otyłości, odsetek osób z nadwagą wśród młodzieży szkolnej wynosi – według danych Światowej Organizacji Zdrowia – około 20%. To również bardzo duży udział, ale przynajmniej dwukrotnie mniejszy niż w Brunei.

#8. Kara śmierci

Podczas gdy większość państw świata zmierza raczej w kierunku łagodzenia swojego podejścia do homoseksualizmu, Brunei podąża w dokładnie przeciwnym kierunku. W 2014 roku w Brunei ustanowiono prawo, na mocy którego homoseksualizm uznany został za przestępstwo zagrożone karą 10 lat więzienia. Pięć lat później, w 2019, karę dodatkowo zaostrzono – zamiast dziesięciu lat odsiadki homoseksualistom w Brunei grozi śmierć poprzez ukamienowanie. Pod wpływem krytyki napływającej z innych państw władze Brunei zapowiedziały, że nie będą egzekwować kary śmierci.

#9. Kraj rozwijający się

Brunei w dalszym ciągu uważane jest za kraj rozwijający się, co dowodzi tylko tego, że klasyfikacja potrafi zaprowadzić do bardzo błędnych wniosków. W „rozwijającym się” Brunei obywatele mają zapewniony bezpłatny dostęp do edukacji oraz służby zdrowia, rząd pomaga im pokrywać wydatki na jedzenie oraz mieszkanie. Co więcej, osoby fizyczne w Brunei nie płacą podatku dochodowego… Jeśli tak wygląda Brunei rozwijające się, to aż miło pomyśleć, jakie będzie, kiedy naprawdę się rozwinie.

#10. Zwyczaje niezwyczajne

Islamskie – co widać chociażby po bogactwie imponujących meczetów – Brunei charakteryzuje się różnymi zwyczajami, które dla mieszkańców innych stron świata mogą wydawać się nieco dziwne. Przede wszystkim, na powitanie uściski dłoni wymieniają tylko osoby tej samej płci. Używanie palca wskazującego, np. aby wskazać wybrany przedmiot, uważane jest za niegrzeczne. Dlatego Brunejczycy używają do tego kciuków. A po wejściu do domu – własnego czy jako goście – zawsze zdejmują buty.

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10