10 niezbyt przyjemnych faktów o szympansach

Pewna rodzina postanowiła wychować szympansicę o imieniu Lucy jak człowieka. Lucy jadała z nimi posiłki przy stole, miała własny pokój i ciuchy. Rodzina kilka razy przyłapała Lucy na piciu ginu i wina, przeglądaniu czasopism dla dorosłych i masturbowaniu się rurą od odkurzacza. Inny szympans, wylądował na odwyku po tym, jak przez dłuższy czas pojono go wódką ku uciesze rosyjskich turystów.

Nie znaczy to, że ludzie mają zły wpływ na szympansy. W naturalnym środowisku grupa szympansów z Gwinei wykombinowała, jak uzyskać alkohol z drzew palmowych. Małpy regularnie się upijają i po pijaku stają się agresywne.
W zoo w Sewilli szympansica Gina dostała TV i pilota. Szybko nauczyła się posługiwać pilotem, a gdy odkryła kanały, na których puszczano porno, nie chciała oglądać już niczego innego.

#2. Są wśród nich seryjni mordercy

W 1975 roku Jane Goodall była świadkiem narodzin pierwszej seryjnej morderczyni. W dodatku Passion nie zabijała sama lecz ze swoimi dziećmi. Pierwszą ofiarą Passion była młoda matka Gilka. Szympansica siedziała spokojnie, trzymając nowo narodzone dziecko, kiedy Passion wybiegła z zarośli, pobiła matkę do nieprzytomności, zabiła niemowlę, a mięsem podzieliła się ze swoimi dziećmi. Potomstwo Passion zasmakowało w szympansim mięsie. Rok później córka Passion porwała i zjadła kolejne dziecko Gliki. Miesiąc później zaatakowała, ponownie zabijając i zjadając dziecko innej szympansicy Melissy. W ciągu trzech lat tylko jedno szympansie dziecko przeżyło w tej grupie.

#3. Śledzą trendy modowe

Pewnego dnia szympansica Julie wetknęła sobie w ucho łodygę jakiejś trawy. Nie była chora, nic ją nie swędziało, po prostu uznała, że to fajne. Wkrótce inne kobietki ze stada zaczęły nosić w uchu trawę, aż w końcu wszystkie miały taką samą ozdobę. Kiedy jedną z szympansic umieszczono w nowym stadzie, tamtejsze samice również szybko podłapały najnowszą modę i ozdobiły uszy trawą.

#4. Prostytuują się za jedzenie

Gdy samica szuka partnera, skupia się na znalezieniu tego, który zapewni jej bezpieczeństwo i jedzenie. Naukowcy zaobserwowali, że szympansice wolą zaoferować swoje usługi seksualne temu samcowi, który da jej więcej jedzenia, niż samcowi alfa.
Przeprowadzono ciekawy eksperyment wśród innego gatunku małp - kapucynek. Małpy dostawały żetony, które mogły wymienić na jedzenie. Po krótkim czasie samce dawały swoje żetony samicom w zamian za seks. Samice zaraz po stosunku biegły do naukowców wymienić zarobione żetony na winogrona.

#5. Bicie i gwałt

Gdy szympans ma ochotę na seks, to potrafi pobić szympansicę do momentu, aż ta straci przytomność lub wolę walki, po czym brutalnie ją gwałci. Te zachowania są czymś normalnym u szympansów, które stoją najniżej w hierarchii. Odrzucane przez samice, w jakiś sposób muszą sobie zrekompensować swoje niepowodzenia. Jeśli samica nawet pozwoli słabszemu osobnikowi na seks, to i tak nie uniknie bicia, stojący wyżej w hierarchii samiec prewencyjnie przyłoży jej za puszczanie się ze słabeuszem. Mimo że szympansy starają się unikać kazirodztwa, zaobserwowano też przypadki, gdzie samce atakują swoje matki, aby wykorzystać je seksualnie.

#6. Zabawki

Małe szympansiątka podobnie jak ludzkie dzieci uwielbiają się bawić. Samiczki znajdują jakąś gałąź i traktują ją jak swoje dziecko - noszą i przytulają. Samce używają gałęzi jako broni i często okładają się nimi wzajemnie.
Gdy szympansom dostarczono zabawki, samice bawiły się lalkami, a samce instynktownie sięgały po plastikowe pistolety i rzeczy, które się toczą. Za pomocą tych zabawek ćwiczą walkę i zabijanie.

#7. Przemoc

Kiedy szympans chce zostać przywódcą grupy, to nie negocjuje z nikim. Takie zachowanie nie jest czymś niespotykanym w świecie zwierząt, ale u szympansów jest to najbardziej brutalne. Jane Goodall obserwowała szympansa Frodo od momentu gdy się urodził. Już jako maluch był niesamowicie agresywny. Gdy któryś z szympansów podnosił kamień, Frodo podnosił większy kamień i rzucał nim w przeciwnika. Pokazywał wszystkim, że cokolwiek zrobią, to on, Frodo, potrafi to zrobić lepiej.

Aby zapewnić sobie wysoką pozycję w stadzie, Frodo pobił do nieprzytomności swojego brata. Ale to mu nie wystarczyło, w krzakach czaił się jeszcze jeden wróg, czyli obserwująca stado Jane. Frodo pobił Jane, ciągnął ją po ziemi, a gdy tylko próbowała wstać, uderzał ponownie. Jakby tego było mało, pewnej nocy ukradł nowo narodzone dziecko pewnej kobiecie. Pobił je na śmierć, zjadł, a resztki zwłok powiesił na drzewie, oznajmiając w ten sposób, że Frodo nie boi się nikogo - ani szympansów, ani ludzi.

#8. Broń i plan ataku

Szympansy w Senegalu wytwarzają prymitywną broń. Wybierają odpowiednie gałęzie, obrywają je z liści i kory, ostrzą jeden koniec i tworzą proste dzidy. Do czego ich używają? Na pewno nie do polowania na inne zwierzęta. Szympansy zakradają się do legowisk, gdzie śpią małe szympansiątka i raz za razem dźgają je tymi dzidami.

Szympansy potrafią również zaplanować atak. Mieszkający w sztokholmskim zoo Santino rzucał kamieniami w ludzi, którzy śmiali się z niego. Dozorcy zaobserwowali, że sprytny Santino w nocy gromadził kamienie na kupę w miejscach, które były dla nich niewidoczne. W dzień spokojnie czekał na tłum zwiedzających, podchodził do swojej zbrojowni i zaczynał atak, mając pod ręką wielką kupę kamieni.

#9. Prowadzą wieloletnie wojny

Niezbyt często zwierzęta z premedytacją zabijają innych przedstawicieli swojego gatunku. Szympansy nie tylko zabiją swojego brata czy potomstwo, ale potrafią prowadzić wieloletnie wojny. Walczą zazwyczaj o terytorium. Całe grupy idą na teren wroga, aby ich przegonić lub bronią własnego. Potyczka zaczyna się od próby zastraszenia przeciwnika - samce wrzeszczą, uderzają konarami w pnie drzew i zabijają jednego przeciwnika. Gdy to nie pomoże, zaczyna się regularna walka, po której na ziemi walają się stosy okaleczonych i zabitych wojowników.

Jedna z wojen trwała przez 4 lata, co z przerażeniem obserwowała, a następnie opisała Jane Goodall: „Satan nadstawiający dłoń pod rozciętą szyję Sniffa, żeby napić się krwi tryskającej z głębokiej rany; stary Rodolf, zwykle tak łagodny, ciskający dwukilowym kamieniem w rozciągnięte ciało Godiego; Jomeo odrywający pasmo skóry z uda Dé; Figan uderzający raz za razem powalone, drgające ciało Goliata”.

#10. Kanibalizm

Gdy jedna grupa szympansów wygra wojnę, wyrywają dzieci z rąk szympansic należących do stada wroga, zabijają i pożerają. Nikt nie wie dlaczego tak się dzieje. Jedni naukowcy sądzą, że to zwykła potrzeba spożycia białka, inni twierdzą, że ma to wymiar rytualny. Zjedzenie dzieci wroga w makabryczny sposób jednoczy grupę.