Da Vinci nosił ze sobą notes, w którym zapisywał różne pomysły i rysował rzeczy, które jakoś go zainteresowały. Mawiał, że warto ciągle obserwować, notować i rozważać. W jednym z takich notesów, pochodzącym z lat 90. XV wieku, znaleziono listę "rzeczy do zrobienia". I cóż to jest za lista!

Przetłumaczył ją Robert Krulwich. Być może nie wszystko na niej wydaje się jasne, ale pamiętajmy, że Da Vinci nie pisał jej ze świadomością, że będzie czytana przez internautów 500 lat później. A oto ona:

Dokonać pomiarów Mediolanu i terenów podmiejskich

Znaleźć książkę traktującą o Mediolanie i jego kościołach, która powinna być w sklepie papierniczym w drodze do Cordusio

Dokonać pomiarów Corte Vecchio (dziedziniec przy pałacu książęcym)

Dokonać pomiarów pałacu

Zapytać mistrza arytmetyki, jak podnieść trójkąt do kwadratu

Zapytać mistrza Fazio (profesora medycyny i prawa w Pawii) o proporcje

Poprosić Brerę Friara (w klasztorze benedyktynów w Mediolanie) o pokazanie De Ponderibus (średniowiecznego traktatu o mechanice)

Porozmawiać z bombardierem Giannino o tym, dlaczego wieża w Ferrarze otoczona jest murem bez furtek (do końca nie wiadomo, o co tutaj chodziło Leonardowi)

Zapytać Benadetta Potinariego (kupca florenckiego), w jaki sposób chodzą po lodzie we Flandrii

Narysować Mediolan

Zapytać maestra Antonia, jak ustawia się moździerze na bastionach w zależności od dnia i nocy

Zbadać kuszę mistrza Gianetta

Znaleźć mistrza hydrauliki i zapytać go, jak naprawić śluzę, kanał i młyn w posiadłości Lombardów

Zapytać o pomiary Słońca obiecane przez maestra Giovanniego Frencese

Zdobyć Vitolone (średniowieczny autor traktatów o optyce), znajdujący się w bibliotece w Pawii, traktujący o matematyce

Z listy da się wyczuć ciekawość Leonarda Da Vinci i jego szerokie horyzonty. Warto zauważyć, że wiele z podpunktów dotyczy tego, aby nauczyć się czegoś od eksperta w danej dziedzinie. Poza tym kto w liście rzeczy "do zrobienia" okazjonalnie dorzuca "narysować Mediolan"?


Późniejsze listy tego typu, pochodzące z ok. 1510 roku, skupiają się bardziej na rosnącej fascynacji geniusza anatomią. Wśród rysunków kości i ludzkiego wnętrza pojawiają się kolejne zapiski o tym, co Leonardo miał zrobić, np. zdobyć czaszkę, opisać szczęki krokodyla, język dzięcioła itp.

Dalej opisuje też najważniejsze cechy dobrego anatoma, gdzie obok oczywistej wiedzy na temat ludzkich wnętrzności wymienia też silny żołądek.

Na obrazku powyżej znajduje się strona z notatnika Leonarda, ale uprzedzamy: nawet jeśli dobrze znasz XVI-wieczny włoski, Da Vinci pisał go odbiciem lustrzanym.